Năm 2024, thực hiện nhiệm vụ chính trị trong điều kiện kinh tế thế giới có nhiều biến động, phức tạp khó lường, bám sát sự chỉ đạo của Tỉnh uỷ, HĐND, UBND tỉnh, Bộ Công Thương; Sở Công Thương đã đẩy mạnh tuyên truyền công tác HNKTQT, XNK và các FTA, kịp thời cung cấp các thông tin về thị trường, thông tin tham gia các đoàn khảo sát giao dịch thương mại và đầu tư, tình hình thông quan tại các cửa khẩu biên giới phía bắc, các quy định, chính sách mới của nước sở tại và các văn bản quy phạm pháp luật, các văn bản liên quan đến các DN XNK trên địa bàn tỉnh; Tổ chức tham gia đều đặn các Hội nghị giao ban định kỳ hàng tháng do Bộ Công Thương, hệ thống Thương vụ Việt Nam ở nước ngoài và các Bộ, ngành liên quan tổ chức; Tăng cường hoạt động xúc tiến thương mại, kết nối cung cầu hàng hóa, hướng dẫn, giúp đỡ các DN, người sản xuất tập trung khai thác các thị trường trọng điểm nhiều tiềm năng qua đó đã kết nối được 05 doanh nghiệp tham gia thị trường FTA (đạt 100% KH năm 2024), trong đó: Có 03 DN tham gia thị trường RCEP (Hàn Quốc), gồm: 01 DN may gia công và 01 DN bao bì các loại; Thị trường CPTPP (Mỹ), gồm: 01 DN gạch lát men bóng); 02 DN tham gia XNK tại chỗ: Thị trường RCEP (Hàn Quốc, Nhật bản,Trung Quốc), gồm: 01 DN linh kiện điện tử và 01 DN vôi tôi ngâm nước; hướng dẫn 03 thương nhân nước ngoài thành lập mới và điều chỉnh Giấy phép thành lập Văn phòng đại diện nước ngoài tại Phú Thọ; ngoài ra đã hướng dẫn, kết nối 02 cơ sở sản xuất chuẩn bị các điều kiện cần thiết để tham gia xuất khẩu lâm sản sang thị trường Nhật và Đài Loan…

Tổng giá trị kim ngạch XNK hàng hóa năm 2024: Ước đạt 30.200 triệu USD, ước tăng 55,2% so với cùng kỳ, ước đạt 126%/KH năm. Xuất khẩu (XK). Ước đạt 15.450 triệu USD, ước tăng 39,6% so với cùng kỳ, ước đạt 123,2%/kế hoạch năm (riêng nhóm điện tử, máy móc, thiết bị điện đạt 13,7 tỷ USD; tăng 45,9% so với cùng kỳ). Trong đó doanh nghiệp FDI: Chiếm 98%/tổng giá trị XK toàn tỉnh; DN trong nước: Chiếm 2%/tổng giá trị XK toàn tỉnh). Nhập khẩu (NK). Ước đạt 14.800 triệu USD, ước tăng 75,8% so với cùng kỳ, ước đạt 128,7%/kế hoạch năm. Trong đó doanh nghiệp FDI: Chiếm 99%/tổng giá trị NK toàn tỉnh; DN trong nước: Chiếm 1%/tổng giá trị NK toàn tỉnh.

Thị trường XNK: Đã có mặt tại 129 quốc gia và 04 FTA. Thị trường XK chủ yếu Hàn Quốc: Ước đạt 9.726 triệu USD, chiếm 63,48 %/tổng giá trị XK toàn tỉnh; Mỹ: Ước đạt 2.010 triệu USD, chiếm 13,09 %/tổng giá trị XK toàn tỉnh; Ireland: Ước đạt 1.316 triệu USD, chiếm 8,6%/tổng giá trị XK toàn tỉnh; HongKong: Ước đạt 389 triệu USD, chiếm 2,53%/tổng giá trị XK toàn tỉnh;  Trung Quốc: Ước đạt 330 triệu USD, chiếm 2,2 %/tổng giá trị XK toàn tỉnh;  Xing-ga-po: Ước đạt 202 triệu USD, chiếm 1,3 %/tổng giá trị XK toàn tỉnh. Thị trường FTA. CPTTP tăng 153% so với cùng kỳ; EVFTA tăng 13,6% so với cùng kỳ; UKVFTA tăng 237% so với cùng; RCEP  tăng 26% so với cùng kỳ.Thị trường NK chủ yếu. Hàn Quốc: Ước đạt 10.096 triệu USD, chiếm 68%/tổng giá trị NK toàn tỉnh; HongKong: Ước đạt 3.297 triệu USD, chiếm 22,2 %/tổng giá trị NK toàn tỉnh;  Trung Quốc: Ước đạt 789,4 triệu USD, chiếm 5,3 %/tổng giá trị NK toàn tỉnh; Nhật bản: Ước đạt 73,4 triệu USD, chiếm 0,5%/tổng giá trị NK toàn tỉnh. Thị trường FTA. CPTTP tăng 36,4% so với cùng kỳ; EVFTA  tăng 24,8% so với cùng kỳ; UKVFTA tăng 46,3% so với cùng kỳ;  RCEP  tăng 70,1% so với cùng kỳ.

Như vậy, việc các DN có vận dụng tốt các cơ hội từ sự phục hồi của thị trường thế giới và thực thi hiệu quả các FTA hay không, ngoài vấn đề thị trường thì phần lớn còn phụ thuộc vào năng lực sản xuất của DN và sự ủng hộ, tạo điều kiện về mặt chính sách của chính quyền phương các cấp; Cùng với quá trình HNKTQT sâu rộng, các DN tỉnh Phú Thọ đang từng bước khai thác có hiệu quả các FTA ; kim ngạch XNK đã và sẽ tiếp tục có nhiều cơ hội và cả sức ép cạnh tranh mới… từ đó mở rộng tiếp cận thị trường, kết nối và tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu.

Giá trị kim ngạch XK Phú Thọ năm 2024 tăng trưởng cao, đã có những đóng góp tích cực vào sự phát triển kinh tế, xã hội; giải quyết việc làm, tăng thu nhập cho người lao động và các hoạt động an sinh xã hội của tỉnh (Thu nộp ngân sách nhà nước từ hoạt động XNK năm 2024: Ước thực hiện 600 tỷ đồng/dự toán 480 tỷ đồng, đạt 125% dự toán HĐND tỉnh giao; chiếm 5,7%/Tổng thu ngân sách trên địa bàn toàn tỉnh (DN FDI: Ước thực hiện 370 tỷ đồng, tăng 32,1% so với cùng kỳ); Một số dự án bổ sung năng lực mới quan trọng: Công ty BYD Việt Nam (điện tử) doanh thu tăng >35 nghìn tỷ đồng; Công ty TNHH Innovation Việt Nam (tai nghe không dây) tăng >1 nghìn tỷ đồng; Công ty TNHH Vietnam Sunergy Cell (pin năng lượng mặt trời) tăng >3 nghìn tỷ đồng;…).

Để khai thác hiệu quả các FTA vấn đề quan trọng vẫn là con người. Đề nghị chính phủ chỉ đạo bộ, ngành và địa phương có kế hoạch, chiến lược tuyển dụng, đào tạo, đào tạo lại đội ngũ cán bộ về kỹ năng đàm phán và hiểu được các quy định của pháp luật nói chung, nhất là pháp luật quốc tế, cũng như các FTA; có giải pháp hỗ trợ DN về chính sách và các rào cản, hành lang pháp lý trong khâu tiêu thụ, XK, đặc biệt giảm chi phí logictics, chi phí vận chuyển hàng hóa nhằm tháo gỡ khó khăn và mở rộng thị trường XK cho các DN. Đề nghị Bộ Công Thương chủ trì, phối hợp với các Bộ Tài chính; Kế hoạch và Đầu tư; Tổng cục Hải quan Việt Nam và các địa phương thống nhất các phương pháp thống kê, số liệu về XNK và đầu tư liên quan đến HNKTQT và thực thi các FTA, để phổ biến thông tin thống kê thuộc hệ thống chỉ tiêu thống kê cấp tỉnh, đảm bảo việc tiếp cận thuận lợi cho các cơ quan quản lý nhà nước tại địa phương và trung ương; Sớm ban hành Bộ chỉ số FTA Index và đẩy mạnh kịp thời thông tin cảnh báo sớm các vụ việc phòng vệ thương mại của nước ngoài đối với hàng hóa XK của Việt Nam./.

N.T.P.T - QLĐT